Warszawa, 30 sierpnia 2020 roku
Uczestnicy i Organizatorzy uroczystych obchodów 40. rocznicy podpisania Porozumień Sierpniowych
i powstania NSZZ ”Solidarność”
w Szczecinie
Czcigodni Bohaterowie Polskiego Sierpnia 1980!
Szanowni Państwo Parlamentarzyści!
Szanowny Panie Wojewodo!
Szanowni Przedstawiciele Władz Samorządowych!
Ekscelencjo Księże Arcybiskupie!
Panowie Przewodniczący NSZZ „Solidarność”!
Szanowni Państwo!
Sierpień 1980 to fundament wolnej Polski. To zarazem historyczny przełom, który dał początek wielkim przemianom, przekształcającym Europę i świat. Walka podjęta przez Polaków stała się inspiracją dla innych narodów i doprowadziła do upadku komunizmu. Ciesząc się rozwojem suwerennej Ojczyzny, z dumą patrzymy dziś na owoce naszego zwycięstwa.
W imieniu niepodległej Rzeczypospolitej oddaję hołd wszystkim, którzy przed 40 laty stanowczo sprzeciwili się złu komunistycznego systemu, walcząc o wolność, godność i prawdę, o społeczną sprawiedliwość i respektowanie praw pracowniczych. Każde ówczesne świadectwo odwagi, niepokorności i ofiarności miało wielkie znaczenie i przyczyniło się do zwycięskiego sukcesu.
Bardzo się cieszę, że odbywające się w całym kraju, w licznych miejscowościach, uroczyste obchody 40. rocznicy Polskiego Sierpnia oraz utworzenia Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” są między innymi także okazją, aby pokłonić się bohaterom lokalnych wydarzeń. Niczyje zasługi nie mogą być pominięte ani zapomniane. Trzeba docenić, że w mniejszych ośrodkach zainicjowanie strajków i protestów, zaangażowanie się w niezależny ruch związkowy wymagało nieraz szczególnej śmiałości i wytrwałości. Wyrazy wielkiego szacunku, wdzięczności i uznania należne są wszystkim, którzy poprowadzili nas drogą do wolnej Polski.
Szczecin to jeden z kluczowych symboli społecznego protestu w roku 1980. Powojenną historię Szczecina w znacznym stopniu ukształtowali napływający tutaj Polacy z Kresów Wschodnich i z innych stron, mocny był także duch wolności i otwartości związany z nadmorskim, portowym charakterem tego miasta. Ciągle obecne było tu zarzewie oporu wobec systemu komunistycznego, zwłaszcza po tragicznych doświadczeniach szczecinian z Grudnia 1970 roku. Męstwo i determinacja protestujących w Szczecinie bez wątpienia miały wielki wpływ na bieg historii Polskiego Sierpnia. Jako pierwsza zastrajkowała tu Stocznia Remontowa „Parnica”, do której wkrótce dołączyła Stocznia Szczecińska i „Gryfia”. Szczecin oraz okoliczny region stał się drugim co do siły protestu ośrodkiem w Polsce, pierwszym zaś, gdzie pod robotniczym naciskiem dokładnie 40 lat temu, 30 sierpnia 1980 roku, zostało wynegocjowane i podpisane porozumienie, składające się na Porozumienia Sierpniowe, które odmieniły oblicze naszego kraju. Zawsze będziemy pamiętać, że to właśnie tutaj, w Szczecinie, najwcześniej osiągnięty został wielki cel, związany z walką o zaakceptowanie przez władzę komunistyczną wolnych, samorządnych związków zawodowych. Zasługą strajkujących załóg Szczecina było także wywalczenie wielu innych przełomowych postulatów, jak np. poszerzającego społeczną przestrzeń prawdy i wolności dostępu Kościoła do mediów. Cieszę się, że z dumą kultywują Państwo pamięć o tych dokonaniach, które na trwałe stały się elementem szczecińskiej tożsamości, tradycji i patriotyzmu.
Dziesięciomilionowa „Solidarność” zapisała się w naszej narodowej i powszechnej historii jako fenomen międzyludzkiej wspólnoty. Wspólnoty zbudowanej wokół fundamentalnych wartości, którym Polacy zawsze pozostawali niezmiennie wierni. Pod znakiem „Solidarności” – który stał się już składnikiem polskiego, ale także światowego dziedzictwa – połączyli się ludzie wielu środowisk, pokoleń, postaw i poglądów w imię wspólnego dobra, w imię pomyślności Ojczyzny. Każdy, kto nie był obojętny na bieg polskich spraw, miał dobrą wolę i odczuwał potrzebę głębokich zmian w kraju, mógł przystąpić do tego wielkiego ruchu społecznej samoorganizacji. Ta wspaniała lekcja międzyludzkiej solidarności, stanowiącej tak ogromną, sprawczą siłę, powinna być dla nas przesłaniem także pośród współczesnych wyzwań.
Etos Polskiego Sierpnia, etos, który prowadził Polaków skupionych w NSZZ „Solidarność”, nie należy już tylko do historii, ale przede wszystkim jest żywą inspiracją dla przyszłości. Zapomnieć, zdradzić ideały Sierpnia – to zagrozić podstawom wolnej, silnej i sprawiedliwej Rzeczypospolitej. Nie jest to kwestia przekonań politycznych, lecz po prostu kwestia polskiej racji stanu, społecznej stabilności i spójności, możliwości rozwojowych naszej Ojczyzny. Składam wyrazy głębokiego uznania wszystkim, w tym w wielkiej mierze obecnym działaczom NSZZ „Solidarność”, którzy doskonale to rozumieją. Dziękuję wszystkim, którzy wspólnie pracują na rzecz umacniania solidaryzmu i sprawiedliwości społecznej, równości szans, godzenia prężnej przedsiębiorczości z poszanowaniem praw pracowniczych, pomnażania zamożności Polaków i likwidowania sfer ubóstwa. Gorąco dziękuję także za troskę o pielęgnowanie wartości, bez których narodowa wspólnota nie może istnieć ani się rozwijać. Razem składamy świadectwo, że Polski Sierpień jest stale obecny w naszej pamięci, sercach i sumieniach oraz że czerpiemy z niego wizję pomyślnego bytu Rzeczypospolitej. Idea Polski solidarnej to nasze chlubne dziedzictwo i jednocześnie wielkie zobowiązanie.
Cześć Bohaterom Polskiego Sierpnia!
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej
Andrzej Duda